Recyclingindustrie alle kansen geven

Bond Beter Leefmilieu verenigt natuur- en milieuorganisaties in Vlaanderen. Samen willen ze de stem van duurzame koplopers versterken om de materiaalvoetafdruk van Vlaanderen te verkleinen. “De droom van een circulaire economie betekent dat Vlaanderen naast kampioen in inzameling en recycling ook tot de top behoort in preventie en hergebruik”, vertelt beleidsexpert circulaire economie Kira Van Den Ende.

Uit cijfers van de Ellen MacArthur Foundation blijkt dat de lineaire economie anno 2024 nog altijd sneller groeit dan de circulaire economie. “Een belangrijke vaststelling. Met alle maat­regelen die we al genomen hebben, zijn we er niet in geslaagd om een grootschalige transitie op gang te trekken. Er is dus nog werk aan de winkel. We moeten daarom focussen op het afbouwen van ‘virgin’ grondstoffen in onze economie. Dat kan door ecodesign, hergebruik, en meer recycled content. Om dat laatste te verwezenlijken moeten we zorg dragen voor de competitiviteit van de ­recyclingindustrie”, verklaart Kira Van Den Ende.

Recycling maar ook preventie en hergebruik

Van Den Ende wijst daarvoor naar de nood aan, bij voorkeur Europese, regelgeving. “Die staat al voor een stuk aan de horizon”, ziet ze. “Vanaf 2026 zal een deel van ons afval niet meer mogen geëxporteerd worden. Zo houden we onze grondstoffen hier. Maar dan moet ook de vraag aangezwengeld worden door een beter wetgevend kader voor producten die einde leven zijn en door meer verplichtingen rond recycled content. Voor veel consumenten is duurzaamheid intussen al een reden geworden om wel of niet voor bepaalde producten te kiezen. Het gaat dus de goede kant richting uit.” BBL juicht ook alle nieuwe regelgeving toe die inzet op preventie en hergebruik. “Omdat we zo het probleem aan de bron aanpakken. Dat dit voor verpakking nu is vastgelegd – de berg wegwerpverpakkingen moet met 5% verkleinen – zal hopelijk ertoe bijdragen dat we op grote schaal een circulair weefsel kunnen ontwikkelen.”

Schaal nodig

Opschaling is nodig om deze transitie ook rendabel te maken. “Als één pizzeria kiest voor herbruikbare dozen, is het een ander verhaal dan als alle pizzeria’s in Vlaanderen dat doen. Door de schaal zo groot mogelijk te maken, komt het aspect economie binnen circulaire economie helemaal tot zijn recht. We zien vandaag wat de keerzijde van de medaille is als de recyclingindustrie niet concurrentieel kan zijn. In plastics of in textiel moeten recyclingbedrijven nu opboksen tegen spotgoedkope virgin materialen. Een oneerlijke strijd, zeker als je de arbeidskosten mee­rekent. Het moet toch de bedoeling zijn dat we de ­recyclingindustrie alle kansen geven om zich verder te ontplooien en te doen groeien.”

Industrie binnen duurzame toekomstvisie

Van Den Ende: “Als milieuvereniging pleiten wij voor een beleid dat de transitie naar een duurzame economie ondersteunt. Dus ook voor een industrie die past in een duurzame toekomstvisie. We moeten de lat hoog genoeg durven blijven leggen om stappen te zetten in circulariteit, en bedrijven helpen om tijdig over die lat geraken. Met een goed transitiebeleid zal ook de recyclingsector verder groeien en bloeien, wat de maatschappij moet helpen om minder grondstoffen op te souperen en minder afval te genereren. Bond Beter Leefmilieu heeft een goede band met Denuo om samen te pleiten voor oplossingen die zowel hergebruik als recyling ten goede komen, zoals betere handhaving van import. ­Recyclingbedrijven mogen ons ook altijd rechtstreeks de hand reiken om samen de circulaire economie hier definitief van de grond te krijgen.”