Tegen het eind van dit jaar zal dat voor iedereen zo zijn. Maar hoe bevalt deze introductie en welke lessen zijn er al geleerd? Bij de bekendmaking van de nieuwe recyclagecentra om dat selectief ingezamelde en gesorteerde afval te verwerken, keek Fost Plus samen met zijn stakeholders terug op wat was en vooruit naar wat komen zal.
De aankondiging van drie nieuwe recyclagefabrieken die het ingezamelde en uitgesorteerde pmd-afval uit de nieuwe blauwe zak moeten verwerken, is het sluitstuk van een strategie die jaren geleden werd ingezet. “Een langetermijnvisie die cruciaal bleek om het engagement van de industrie en privépartners te krijgen”, vertelt Patrick Laevers, managing director bij Fost Plus. “Met de uitgebreide inzameling van plastic huishoudelijk verpakkingsafval hebben we een belangrijke beweging in gang gezet. In gemeenten die al instapten ging het volume in de pmd-zak gemiddeld met 22% omhoog. We zamelen op die manier per jaar tot 90.000 ton meer plastic huishoudelijke verpakkingen in die in vijf Belgische hoogtechnologische sorteercentra per type uitgesorteerd worden. Zo voldoen we aan een belangrijke voorwaarde voor de uitbouw van een recyclageketen: een constante en voldoende aanvoer van kwalitatief materiaal. Tegelijk zal het restafval met 7 à 8 kg per persoon per jaar dalen.”
Ook OVAM administrateur-generaal Henny De Baets ziet hier een hoogwaardige recyclage ontstaan om materiaalstromen te sluiten. “Alle inspanningen om meer plastic huishoudelijke verpakkingen in te zamelen, ontslaan ons natuurlijk niet van de verplichting om afval aan de bron te aan te pakken. We moeten ook blijven inzetten op onderzoek naar innovatieve verpakkingsmaterialen en naar manieren om het teveel aan verpakkingen terug te dringen. Maar als we er in slagen om een hoogwaardige recyclage op het getouw te zetten in de eigen regio, zetten we al belangrijke stappen richting circulaire economie.” Met zijn beleid wil Vlaanderen, zoals Vlaams minister Zuhal Demir het formuleerde “in de Champions League spelen”. “Dat is absoluut de weg die we in Vlaanderen willen inslaan: ons eigen afval hier houden om er nieuwe grondstoffen van te maken.”
De ambities liggen dan ook een stuk hoger dan wat Europa voorschrijft in zijn Circular Economy Package. In 2019 werden al 46% van de plastic huishoudelijke verpakkingen gerecycleerd. Voor 2023 legt België de lat op 65%. Ter vergelijking, Europa legt pas 50% op voor 2025. Daarnaast moeten in 2025 pet-drankverpakkingen op de Belgische markt voor de helft uit r-pet bestaan, terwijl Europa slechts een kwart vooropstelt. Marc Adams, directeur van de Interregionale Verpakkingscommissie (IVC) vult aan: “In de erkenning van Fost Plus hebben we de lat hoog gelegd. Het Samenwerkingsakkoord dat het Belgische wettelijke kader voor het beheer van verpakkingsafval vormgeeft, loopt ver vooruit op de Europese richtlijnen. Die ambitie vormde de grondslag voor de bestekken van de nieuwe recyclagecentra. Vandaag plukken we daar de vruchten van.”
In totaal gaat het om een injectie van zo’n 700 miljoen in de lokale, circulaire economie over de komende jaren. Niet alleen de beschikbaarheid van hoogkwalitatief recyclaat maakt dat de drie nieuwe recyclagecentra een duidelijke impuls geven aan de lokale circulaire economie. Met de bouw van drie nieuwe recyclagefabrieken halen we de recyclage van onze buurlanden naar België. Vandaag wordt ongeveer 75% van de ingezamelde verpakkingen in België zelf verwerkt. Met de nieuwe recyclagecentra zal dat cijfers nog verder stijgen. Zo wordt eveneens werkgelegenheid gecreëerd via een honderdtal directe jobs en minstens dubbel zoveel indirecte jobs. De drie recyclagecentra zullen operationeel zijn in 2022.