Veiligheid in reactor voor verwerking gevaarlijk afval

Extra aandacht voor veiligheid. Dat is geen overbodige luxe in de afval- en recyclingsector. In deze rubriek zetten we voortaan in elke editie een initiatief in de kijker waar veiligheid prioriteit krijgt. Safety first dus. De Europese Commissie bracht dit jaar een rapport uit waarin het incidenten besprak bij het verwerken van afval. Door hieruit te leren wil Europa recycling veiliger maken.

Een eerste case gaat over een reactor voor de verwerking en de recycling van gevaarlijk afval. Toen twee werknemers de aanslag op de binnenwand van de reactor wilden verwijderen met een oplossing van waterstoffluoride en salpeterzuur, kwamen er giftige gassen vrij. Het gas ontsnapte via een open bemonsteringsaansluiting, wel werd nog geprobeerd de reactie te stoppen door kalk toe te voegen. Een van de werknemers bezweek helaas aan de gevolgen, de omwonenden werden meteen verwittigd. 

Identificeer en analyseer binnenkomende stromen

De uitbater van een dergelijke site moet een heel goed begrip hebben van alle gevaarlijke eigenschappen van het afval dat op zijn site verwerkt wordt. Een gedetailleerde gevarenclassificaties is essentieel om te zorgen dat opslag, verwerking en verwijdering van het afval veilig kan gebeuren. Louter vertrouwen op de transportdocumentatie volstaat niet. Bij aflevering kan men beter verifiëren wat de gevaarlijke eigenschappen en reactiviteit van het afval in kwestie zijn. Er moet voldoende expertise aanwezig zijn om die chemische analyses vervolgens te interpreteren en de juiste maatregelen te nemen.

Zorg voor een goed risicobeheer

Er is een morele, zo niet een wettelijke verplichting, om chemische gevaren op verantwoorde wijze te beheren om chemische ongelukken te vermijden. Deze verplichting is vooral belangrijk voor sites die gevaarlijke chemische stoffen verwerken, recyclen, behandelen en opslaan. Om aan deze verantwoordelijkheid te voldoen, moet een exploitant zo eerlijk mogelijk de hoeveelheden gevaarlijke stoffen die op de locatie zullen worden verwerkt, de kans op verlies van controle over het proces en het scala aan mogelijke chemische ongevallenscenario’s en de gevolgen daarvan oplijsten. Deze informatie moet worden gebruikt om een veiligheidsbeheersysteem op te zetten. Dat zou veel van de fouten die hier gemaakt werden, hebben voorkomen. Het systeem zou bijvoorbeeld de risico’s hebben aangepakt die zijn geïdentificeerd in een gevarenbeoordeling met de juiste procedures en training en het zou een procedure voor wijzigingsbeheer hebben gedefinieerd. Het zou een incidentrapportage- en onderzoeksproces hebben geïmplementeerd en een positieve veiligheidscultuur aangemoedigd. Omdat de site de gevaren en risico’s niet had geïdentificeerd, heeft ze geen stappen ondernomen om ze te beheersen en zo een dodelijk incident veroorzaakt.