Welke gevolgen heeft het nieuwe Boek 6 voor uw contractbeheer?

Vanaf 1 januari 2025 is het nieuwe Boek 6 van ons Burgerlijk Wetboek (BW) van kracht. Het gaat over de buitencontractuele aansprakelijkheid, maar heeft ook een belangrijke invloed op de verhouding tussen contractpartijen. Wat verandert er?

Tot eind 2024 worden geschillen over schade nagenoeg uitsluitend tussen contractpartijen gevoerd. Als een derde de feitelijke dader is, zoals een onder­aannemer of een andere hulppersoon, is het voor de schadelijder niet vanzelfsprekend om zich direct tot die derde dader te wenden. De contract­partij blijft in principe het aanspreekpunt. Door een gebrek aan medewerking van die contract­partij of, erger nog, een mogelijk faillisse­ment, kan de schadelijder in de kou blijven staan.

Afschaffing bescherming hulppersoon

In het nieuwe Boek 6 lezen we in art. 6.3 paragraaf 2: “Tenzij de wet of het contract anders bepaalt, zijn de wetsbepalingen inzake buiten­contractuele aansprakelijkheid van toe­passing tussen de benadeelde en de hulp­persoon van zijn mede­contractanten.” Vanaf 1 januari 2025 kan de schadelijder de onder­aannemer of hulppersoon dus rechtstreeks aanspreken op buitencontractuele grondslag, als die hulppersoon een fout of onzorgvuldigheid begaat met schade tot gevolg.

Vergoeding voor contractuele schade

De schadelijder krijgt de mogelijkheid geboden om schade­vergoeding als gevolg van de niet-nakoming van een contractuele verbintenis vanaf 1 januari 2025 rechtstreeks te vorderen van de ‘hulppersoon van zijn medecontractant’.

Art. 6.3. paragraaf 2 vervolgt immers: “In­dien de benadeelde echter op grond van de buiten­contractuele aansprakelijkheid schadeloosstelling voor schade veroorzaakt door de niet-nakoming van een contractuele verbintenis vordert van een hulppersoon van zijn medecontractant, kan deze laatste dezelfde verweermiddelen inroepen als zijn opdrachtgever op grond van paragraaf 1 kan inroepen met betrekking tot de verbintenissen aan de uitvoering waarvan de hulppersoon meewerkt.”

Met andere woorden: de schadelijder bekomt een recht­streeks vorderingsrecht op de uit­voerings­agent, op de hulppersoon of op de onder­aannemer, voor schade als gevolg van een gebrekkige of slechte uitvoering van de overeenkomst. Tegelijk kan de schadelijder door deze paragraaf niets van de hulppersoon eisen dat niet van de contractpartij gevorderd kan worden. Als in het contract bijvoorbeeld een belangrijke beperking van aansprakelijkheid werd bedongen, dan zal de schadelijder die beperking niet kunnen omzeilen door zich rechtstreeks tot de hulppersoon te wenden.

Gevolgen voor uw contractbeheer

1. Vordering voor buitencontractuele én contractuele schade

De tekst van de wet laat er geen twijfel over bestaan. Waar voorheen de rechtstreekse vordering op de hulppersoon slechts mogelijk was voor buitencontractuele schade, zal de opdrachtgever of de koper niet alleen de schade uit een algemene onzorgvuldigheid rechtstreeks kunnen verhalen, maar ook de schade die volgt uit slecht uitgevoerd werk of opdracht an sich (= contractuele schade).

2. Bedingen die de aansprakelijkheid beperken

Onderaannemers, uitvoeringsagenten en hulppersonen in het algemeen zullen voortaan zoeken naar andere vormen van bescherming. De wet laat expliciet toe om in de contracten bedingen op te nemen die de aansprakelijkheid van partijen beperken, met uitzondering van opzet, van schade die leidt tot de aantasting van de integriteit van personen en van bijzondere wettelijke bepalingen. De hulppersoon kan dus:

• • In zijn contract bedingen opnemen die zijn aansprakelijkheid beperken;
• • Zich ook beroepen op de bedingen die de aansprakelijkheid tussen de oorspronkelijke medecontractanten beperken.

3. Opletten met uw aansprakelijkheids­verzekering

Met het nieuwe Boek 6 BW kijken we aan tegen een sterke uitbreiding, mogelijk zelfs een wild­groei van allerhande clausules die contracten en factuur­voorwaarden zullen binnen­sluipen. Die kunnen leiden tot onverwachte ‘bijwerkingen’. Hou ermee rekening dat als een leverancier of een onder­aannemer zijn aansprakelijkheid beperkt, dit eigen­lijk neerkomt op een afstand van verhaal en dit mogelijk uw aan­sprakelijkheids­verzekering zal verzwaren. Waak­zaamheid en goed contract­management zijn dus meer dan ooit geboden. Over­leg zeker met uw makelaar en uw verzekeraar.   

Hebt u vragen of wenst u meer info? Neem dan contact op met Paul-Emmanuel Casier bij Group Casier, p-e.casier@casier.be, of met Pieter-Paul Casier, p-p.casier@casier.be.