Urban mining zal cruciaal zijn om de afvalkringlopen te sluiten. Maar niet elke materialenstroom is even eenvoudig of hoogwaardig. Aurubis Beerse heeft daarom zijn handelsmerk gemaakt van het complexere werk. De 460 medewerkers geven jaarlijks aan 250.000 ton laagwaardige stromen een tweede leven. Met de ontwikkeling van een nieuwe ultramoderne recyclage-installatie bewijst Aurubis dat het vastbesloten is om te innoveren en om de doelstelling van een onafhankelijke productiecyclus te bereiken. De circulaire economie op zijn best, bij ons in Vlaanderen.
De wortels van Aurubis Beerse gaan terug tot net na de Eerste Wereldoorlog. Vanaf 1919 werden er op de site onder de naam Metallo-Chimique koperconcentraten verwerkt tot kopersulfaat, een product dat ziektes in de landbouw hielp bestrijden. Al in de jaren 50 richtte het bedrijf het vizier op recyclage. “De concurrentie om primaire grondstoffen was immers groot geworden. Met de aanwezige technische knowhow werd gekeken hoe we aan de hand van innovatieve metallurgische processen hetzelfde konden doen met minder. Uit schroot weer metalen maken. Een evolutie die als een rode draad verder loopt. We kiezen resoluut voor steeds complexere en laagwaardigere grondstoffen om te recycleren en weer als zuivere metalen in de markt te zetten”, vat Sr. VP Managing Director Dirk Vandenberghe de missie samen. Per jaar geeft men in Beerse aan 250.000 ton aan afvalstromen zo een tweede leven. De tweede site in Berango, vlakbij het Spaanse Bilbao voegt daar nog 100.000 ton per jaar aan toe. Die inspanningen resulteren in koperanodes (100.000 ton), koperkathodes (24.000 ton), lood (25.000 ton), tin (10.000 ton), zinkoxides in verschillende kwaliteiten, elektrolyt van nikkel en edelmetaalhoudende slibs.
“Verder hebben we binnen Aurubis Beerse een door plasma aangedreven proces ontwikkeld om een zeer zuiver en stabiel synthetisch mineraal te produceren van onze ferro silicaat slak, Koranel®. We doen volop onderzoek om hiervoor hoogwaardige en duurzame bouwtoepassingen te ontwikkelen in samenwerking met academische en industriële partners.”
Sinds mei 2020 behoort het bedrijf tot de Aurubis Groep, een van de grootste koperrecyclers ter wereld. “De complementariteit van de verschillende bedrijven binnen de groep is groot. Met recyclage alleen kan je niet aan de huidige vraag tegemoet komen. De interactie tussen de bedrijven, zorgt dat we wel op de meest duurzame manier metalen aan de markt kunnen aanbieden. Veel bijproducten of nevenstromen die op de ene site ontstaan, kunnen dienen als grondstof voor een andere. Met de site in Olen, waar vooral hoogwaardig schroot verwerkt wordt, hadden we bijvoorbeeld al langlopende contracten. Door de overname zijn die contacten alleen maar geïntensifieerd.” Een tweede voordeel van de nieuwe omkadering is de grotere slagkracht. Een eerste exponent daarvan is de ASPA installatie (Advanced Sludge Processing by Aurubis) die nu op de site gebouwd wordt. R&D Director Bert Coletti legt uit: “Het elektrolyseproces dat we hier toepassen genereert een anodeslib dat eigenlijk nog bijzonder veel waardevolle metalen bevat. We konden tin er al deels uit recupereren, maar we wilden dat percentage verder optrekken en er ook andere materialen zoals goud en zilver uit halen.”
De reden is duidelijk. Door de elektrificatie van onze maatschappij is de honger naar net die metalen niet-aflatend. “We geven eigenlijk de bouwstenen van een elektrische, duurzame maatschappij een tweede leven. Grondstoffen die de komende jaren steeds schaarser en dus duurder zullen worden”, geeft Vandenberghe aan. Met een investering van 27 miljoen euro wil Aurubis met zijn ASPA installatie 2.500 ton anodeslib verwerken om 300 ton meer tin te recupereren. Materiaal dat anders grotendeels verloren ging. Coletti: “De metalen in het slib worden door middel van hydrometallurgische processen in verschillende fases neergeslagen en gevaloriseerd.” Het geheim van de smid hangt Coletti niet aan onze neus, maar hij geeft wel dit nog mee: “Aan het proces ging vijf jaar research vooraf, door de expertise van de medewerkers hier en met ondersteuning van de KU Leuven. Maar ook de interactie binnen Aurubis gaf de doorslag om tot een proces te komen dat perfect is afgestemd op de verdere verwerking. Eigenlijk produceren we drie nieuwe soorten slib die dan elders in de groep verder verwerkt worden.”
De start van de bouw is gepland voor het tweede kwartaal van 2022. De inbedrijfstelling volgt dan begin 2024. Meteen van het labo naar industriële productie. “Door de aard van het proces en de beperkte schaal die we nodig hebben. De installatie zal al het anodeslib van deze site en die in Lünen kunnen opvangen”, aldus Vandenberghe. Aurubis toont daarmee hoe het weer een stapje verder kan gaan om de kringloop van kostbare grondstoffen te sluiten. “Een investering die ecologisch en economisch zin heeft. We schatten dat we een terugverdientijd van acht jaar kunnen realiseren.” Maar de missie is daarmee nog niet ten einde. Het R&D-team blijft onderzoeken hoe het de bestaande processen nog kan optimaliseren en welke andere recyclagematerialen het in de toekomst kan recupereren. “Vandaag kunnen wel al 660 verschillende soorten recyclagematerialen recupereren. Maar we zien voortdurend nieuwe noden op de markt ontstaan, zowel door nieuwe productgroepen als een toenemende vraag naar bestaande. Binnen Aurubis proberen we flexibel in te spelen op deze trends en ontwikkelen ons verder om nog efficiënter en nog meer recyclagematerialen te recycleren en de metalen terug in de waardeketen te brengen”, besluit Coletti.