Bijna perfecte score in traceren bedrijfsmatig verpakkingsafval

Elk jaar publiceert Valipac zijn cijfers omtrent de traceerbaarheid van bedrijfsmatige verpakkingen. Ook dit jaar heeft het een zeer goed beeld op wat er met het afval gebeurt. Xavier Lhoir, deputy managing director van Valipac, praat ons bij over de belangrijkste resultaten in papier en karton en kunststoffen en schetst ook het bredere plaatje nu er veel nieuwe wetgeving aankomt.

Zo weet Valipac waar 98% van het hier bij bedrijven ingezamelde karton naartoe gaat. “In totaal gaat het om 472.000 ton dat landt op 131 unieke bestemmingen. We scoren daarmee even goed als vorig jaar. Maar we zien wel dat er verschuivingen gebeuren. Zo is er 2,6% meer binnen Europa gebleven. Een stijging die vooral ten koste ging van het volume dat anders naar Azië vertrok (-2,1%). De oorzaak moeten we niet ver zoeken: dat heeft alles te maken met de evolutie in e-commerce”, vertelt Lhoir.

Verschuiving naar Turkije

Valipac maakte dezelfde oefening voor kunst­stoffen. “Ook hier kunnen we 98% ofwel 69.000 ton van het ingezamelde verpakkings­afval traceren. We missen vooral de kleinere spelers. Een positieve evolutie die uit de cijfers naar voorkomt is dat er een hoger volume naar recycling vertrekt dan in 2023. In Europa blijft de situatie vooralsnog stabiel. Wel stellen we vast dat Turkije als bestemming aan populariteit gewonnen heeft. Door evolutie in wetgeving in Aziatische landen, gaat er nu 6% meer naar Turkije.” Lhoir verwijst daarmee naar de nieuwe vergunningsprocedure die van kracht is in Maleisië en de voorwaarden die Vietnam nu koppelt aan de import van recyclaat. “Er is heel veel dynamiek momenteel. De hele wereldeconomie verandert.”

Impact van exportban

Maar ook in Europa staat de wetgever niet stil. “De bedoeling van Europa is om een wetgevend kader te creëren dat het kunststof afval, in se nieuwe grondstoffen, hier houdt. De exportban van kunststofafval naar niet OESO-landen die vanaf november 2026 van kracht is, is een van de sluitstenen in die strategie. We verwachten dat we vanaf het voorjaar al de eerste impact zullen voelen met een stijging van de verwerkingskosten helaas tot gevolg. En dat in een marktcontext waarin het al zeer moeilijk is voor recyclers van kunststof: virgin plastics zijn door de lage olieprijzen momenteel spotgoedkoop. Daar kunnen recyclingbedrijven niet tegen opboksen. Hun energie- en loonkosten zijn alleen maar gestegen het afgelopen jaar. Zonder steun, zonder de verplichting voor bedrijven om recycled content in hun verpakking te verwerken wordt het dus nog moeilijker. En die komt er pas aan in 2030 met de invoering van de PPWR”, verduidelijkt Lhoir.

Proefproject met big bags

Lhoir haalt er het voorbeeld van big bags bij. Die zijn goed voor een volume van 6.000 ton in de recyclingcijfers. “94% wordt in Azië gerecycled. Een materiaal dat nu nog een kleine positieve waarde heeft, maar volgend jaar waarschijnlijk niet meer. Waar moeten we dan met die 6.000 ton naartoe?” Een vraagstuk waarrond Valipac al preventief een antwoord zocht met de hele keten samen. “We hebben contact genomen met de recyclers van polypropyleen, het materiaal waaruit big bags bestaan, om lokale recyclingoplossingen te zoeken. De komende maanden willen we testen doen om te weten hoe we de lagere kwaliteiten, die nu op export vertrekken, technisch en op een rendabele manier kunnen verwerken en welke financiële steun daar voor nodig is.”

Samen werken aan sterke recyclingindustrie

De missie is duidelijk voor Valipac. “Als we onze recyclingdoelstellingen willen halen, dan moeten we onze kunststof recyclingindustrie vandaag in leven houden. Die zal pas op haar eigen benen kunnen staan van zodra de PPWR in werking treedt en de vraag naar en dus de waarde van recyclaat weer toeneemt. Anders dreigt er hier heel veel verloren te gaan: als het te veel zou kosten voor bedrijven zullen ze ook geen inspanningen meer leveren om kunststofstromen apart te houden. Terwijl een kwalitatieve recycling net begint met een goede bronsortering. Ik ben er rotsvast van overtuigd dat de kwaliteit die onze recyclingbedrijven afleveren, tot de top behoort. We geloven dat we door nasortering meer transparante folie naar mechanische recycling kunnen sturen. Voor gekleurde folies is Valipac ook op zoek naar recyclingoplossingen. Door samen te werken komen we tot echt circulaire oplossingen”, besluit Lhoir.