“Hergebruik en ecodesign cruciaal om doelstellingen te halen”

Ook bij Fost Plus, dat de materiaalkringlopen voor huishoudelijke verpakkingsmaterialen wil helpen sluiten, hebben ze de discussie rond de nieuwe PPWR regels met argusogen gevolgd. Public & regulatory affairs manager Thomas De Meester stipt voor ons de belangrijkste aandachtspunten aan. Hij stelt vooral vast dat het nog wachten is op de secundaire wetgeving om de impact op het terrein in te schatten.

Dat de nieuwe verpakkingsregels nu gebundeld zijn in een verordening in plaats van een richtlijn vindt De Meester een goede zaak. “Vanuit de industrie was er de vraag om een meer uniform speelveld te creëren op de Europese markt, zodat de regels niet verschillen in elke lidstaat. Daar is de basis voor gelegd, al hebben de lidstaten mogelijk wel nog wat manoeuvreerruimte met de secundaire wetgeving. Dat wordt afwachten.” Er is voor de Europese instanties immers nog heel wat werk aan de winkel. “De wetgeving schept eigenlijk het bredere kader, de richting waarin het uitgaat. De secundaire wetgeving die aan de doelstellingen verbonden is moet de spelregels bepalen hoe we daar geraken. Deze zogenaamde delegated acts – er zijn er meer dan 30 in totaal – moeten de komende jaren een duidelijke invulling krijgen. Een lang proces.” 

Recycled at scale

Toch kaart Fost Plus al enkele aandachtspunten aan. Met name het concept recycled at scale werpt vraagtekens op bij De Meester. “Voor bepaalde verpakkingsmaterialen moet er over heel Europa heen een recyclingdoelstelling van 55% gehaald worden tegen 2035. Zo niet, dan mogen ze hier niet meer op de markt gebracht hebben. De grote uitdaging daarin zijn de enorme verschillen die er bestaan tussen de lidstaten. In België staat er een matuur systeem waarin we in de meeste gevallen ook recyclingoplossingen op eigen bodem hebben voor de materialen die we inzamelen. In andere lidstaten moeten ze zelfs nog aan die inzameling beginnen. Dat dreigt een streep te trekken door de inspanningen die we al geleverd hebben om kringlopen lokaal te sluiten, als die materialen verboden worden. Die recyclingdoelstellingen zijn uiteraard nodig om onze ambities waar te maken. Maar het zou doodzonde zijn mocht de infrastructuur die we hebben uitgebouwd moeten verdwijnen. We moeten ervoor zorgen dat het niveau van de goede leerlingen behouden blijft en niet wordt teruggeschroefd door het gebrek aan vooruitgang bij de minder presterende landen.”

Reductietargets uitdagend

Daarnaast zijn ook de opgelegde reductietargets best pittig. “Men wil in 2030 5% minder verpakkingsafval zien ten opzichte van 2018. Dat lijkt misschien eenvoudig, maar dat is het niet voor lidstaten die in volle economische ontwikkeling zijn, maar evenmin voor lidstaten die al heel wat inspanningen geleverd hebben. België scoort vandaag al sterk onder het Europese gemiddelde, omdat er al jaren preventieplannen in voege zijn. Daar wordt in de cijfers echter niet naar gekeken. Het laaghangend fruit is hier al weg. Maar we blijven als Fost Plus uiteraard ambitieus en zullen er alles aan doen om die doelstelling te halen. Voor ons zal dat succes nauw samenhangen met initiatieven om hergebruik en ecodesign te stimuleren”, voorspelt De Meester.

Meer hergebruik

Hergebruik heeft Fost Plus overigens zelf tot een werkpunt gemaakt. “We willen niet op onze lauweren rusten: om de toekomstige milieu-uitdagingen het hoofd te bieden, volstaat recycling alleen niet”, zegt De Meester daarover. “We geloven dat we een centrale spil kunnen zijn tussen de producenten van verpakkingsmaterialen, gebruikers en uiteindelijk ook de recyclingbedrijven. Door de aanwerving van re-use experten willen we hergebruik helpen stimuleren en faciliteren.” De eerste vruchten van deze strategie haalden al de media. Verschillende retailers bundelden recent de krachten om de blauwe champignonbakjes voor eenmalig gebruik in Mechelen herbruikbaar te maken. “Verder zal er nog heel wat onderzoek moeten gebeuren om ook voor contactgevoelige materialen de kringloop te sluiten, hetzij door geavanceerde sorteertechnieken, hetzij door chemische recycling. Maar ook daar heeft de wetgever nog werk te doen: wat vandaag naar chemische recycling gaat telt niet mee in de algemene recyclingcijfers.”

Vereenvoudigen rapportering

Daarnaast ziet Fost Plus een ondersteunende rol weggelegd voor zichzelf. “De nieuwe PPWR legt heel wat bijkomende verplichtingen op aan bedrijven. Ze zullen moeten aantonen dat ze aan deze regelgeving voldoen, wat zal leiden tot een aanzienlijke toename van de informatie die bedrijven moeten aanleveren. De rapporteringsvereisten worden daarmee ook complexer. Fost Plus speelt hierin een ondersteunende rol door haar leden bij te staan bij het naleven van deze nieuwe verplichtingen en het vereenvoudigen van de rapportering.”