Geen kansen onbenut laten voor sterke recyclingindustrie

Denuo is de Belgische federatie van de afval- en recylingsector. In een wereld waar grondstoffen schaarser worden en bedrijven duurzaam willen produceren, zijn de meer dan 250 leden van Denuo de essentiële schakel tussen gebruikte materialen en hergebruik, recycling en eindverwerking. Een gesprek met interim-manager Patrick Laevers en Policy Director Aarnout Ecker over wat er in het verschiet ligt.

De zoektocht naar een nieuwe algemeen directeur is in volle gang. Tot de geknipte kandidaat gevonden is, neemt Laevers de honneurs waar als één van de langst zittende bestuurders. “Wat we nu doen en wat we twintig jaar geleden deden, kan je niet meer vergelijken. Sinds de oprichting van de OVAM in de jaren 80 is er een industrie ontstaan die vandaag matuur is, met een mature federatie om op terug te vallen. We willen de first point of contact zijn voor iedereen actief in recycling en in de circulaire economie.”

Een belangrijke taak is het lobbywerk. Niet alleen in België. Ecker: “De hand van Europa laat zich steeds meer voelen in het afvalbeleid. De voorbije legislatuur zijn de zaken fundamenteel veranderd. Waar je als land vroeger een kader meekreeg om nationale wetgeving binnen uit te werken, worden nu de details al op Europees niveau vastgelegd. De rol van de lidstaten is beperkt tot het uitvoerende luik. Het idee erachter is om een gelijk speelveld te creëren door geen verschillende interpretaties meer toe te staan. Maar voor België, als koploper in recycling, wringt dat soms. Je hebt minder marge om je eigen systeem uit te bouwen, ook al werkt dat performanter dan wat Europa voorschrijft.”

Toch blijft Denuo hameren op het nastreven van een zo hoogwaardig mogelijke kwaliteit. “Maar dat hoeft voor ons niet noodzakelijk door louter te focussen op bronsortering. Je moet de economische factor van al die verschillende containers en inzamelrondes ook in rekening brengen. De maatschappij moet het op het einde van de rit nog allemaal kunnen betalen. Dus als de scheidingstechnologie er voor bestaat en het levert even goede resultaten op, waarom het dan niet andersom aanpakken? Dan kan de schaalgrootte een samengaan van economie en ecologie faciliteren”, aldus Ecker. Die kwaliteit moet het mogelijk maken om meer recycled content toe te passen. “Dat vraagt ook een mentaliteitswijziging. Bij aluminium stelt niemand zich vragen bij een fiets die een motorblok wordt, bij kunststof ligt dat gevoeliger. Maar alle stromen en materialen moeten mee”, vult Laevers aan.

We mogen de komende jaren dus geen enkele kans onbenut laten om in te zetten op een sterke recyclingindustrie. Een besef dat ook in Europa sterk gegroeid is. Laevers: “We mogen hier dan geen grondstoffen in de grond hebben zitten, we kunnen er toch ontginnen als we urban mining omarmen. Zo kunnen we het gebrek aan kritische grondstoffen opvangen en een stukje meer zelfvoorzienend en minder afhankelijk worden. Een goed afvalbeheer en een sterke recyclingindustrie zijn daarin belangrijke pijlers. Maar dan zullen we moeten herindustrialiseren, zodat we die bedrijven alle kansen geven om zich te ontplooien. Ik zie het als een driepoot waarin natuurbehoud, zelfvoorziening en reshoring samenkomen. Yes in my backyard. Want anders zullen ze elders wel met ons afval en dus onze grondstoffen aan de slag gaan.”

Maar het mag wel even stoppen met nieuwe regelgeving zonder een grondige en voorafgaande impactanalyse. “We komen net uit een heel intense periode waarbij er alleen maar extra regels zijn bijgekomen. En op zich is dat een goeie zaak. Zonder die eerste set milieuregels van de voorbije 40 jaar zouden we nooit zo een sterke recycling­industrie hebben uitgebouwd. Maar tegelijk moeten we ze in vraag durven stellen. Zijn alle regels die in voege zijn nog wel nodig vandaag? En kunnen we bestaande wetgeving niet verbeteren in plaats van er nieuwe aan toe te voegen? De regelgeving mag haar doel niet voorbij schieten. Ze moet zorgen dat de verwerkingsprocessen op een betere manier verlopen en dat er een gelijk speelveld ontstaat. Ze mag niet gewoon een papieren tijger worden”, voegt Ecker nog toe.