In Europa wordt het volume van glasafval uit sloop- en renovatiewerken geschat op meer dan 1,5 miljoen ton per jaar. Willen we werk maken van een circulaire economie voor glas, dan zullen er oplossingen voor een aantal uitdagingen gezocht moeten worden. Een daarvan is de aanwezigheid van PVB in gelaagd glas. Dat vindt vooral toepassingen in glas dat uit de automotive komt en architecturale toepassingen. Het Europese Horizon 2020 project Sunrise wil nu kijken hoe het glas ingezameld kan worden en een multisensor tool ontwikkelen die een efficiënte scheiding mogelijk maakt. Het project is net begonnen en loopt nog tot 30 november 2024.
Om gelaagd glas of veiligheidsglas te produceren moeten verschillende glaslagen samen gebonden worden door middel van een tussenlaag. Die tussenlaag dient als bescherming: het helpt de energie van een impact op het glas te absorberen, zodat de scherven eraan blijven kleven. Daarvoor wordt hoofdzakelijk polyvinylbutyral gebruikt. Een toepassing die steeds populairder wordt. In automotive en architecturale gebouwen was het gebruik van veiligheidsglas reeds wijd verspreid, maar die PVB folie is ook terug te vinden in zonnepanelen, bij de productie van textiel, lithium-ion cellen, speciale coatings … Genoeg kansen op een tweede leven dus. Vandaag krijgt echter slechts 9% van gelaagd glas een tweede leven. De rest gaat naar verbranding en storten. Hoog tijd dus om te onderzoeken hoe dit PVB folie en glas het beste gesorteerd en gerecycleerd kunnen worden. Dat is dan ook het uitgangspunt van het Sunrise project, dat loopt sedert 1 juni en kan rekenen op een bijdrage vanuit Europa van net meer dan 8 miljoen euro en waar twintig partners vanuit zeven Europese landen in participeren.
Het uitgangspunt daarvoor wordt de ontwikkeling van een tool die in staat is om het glas en de folie van elkaar te scheiden. Men kijkt daarvoor in de richting van meerdere sensoren tegelijk. Denk aan Raman, IRS, fluorescentie, optische spectroscopie … Ondersteund door algoritmes op basis van artificiële intelligentie, moet deze hardware het mogelijk maken om een geavanceerd sorteersysteem te bouwen dat zelfs op industrieel niveau kan meedraaien om glas en PVB folie efficiënt van elkaar te scheiden en tot zuivere stromen te komen die zich makkelijk verder laten verwerken. Het PVB zal bovendien gevalideerd worden op zijn optische zuiverheid, zodat het weer kan dienen als tussenlaag in toekomstige glaspartijen van gelaagd glas. Daarmee wil het Sunrise project de kringloop van PVB dus volledig kunnen sluiten. Maar alles begint natuurlijk met de kwaliteit van de inkomende stromen. Sunrise zal daarom ook onderzoeken wat de best practices zijn om gelaagd glas in te zamelen en op te slaan om daaruit een protocol te ontwikkelen.
Door de toepassing zou er 1,25 miljoen ton gelaagd glas gerecycleerd kunnen worden, net als 125.000 ton PVB. Op die manier hoopt Sunrise een aanzienlijke, positieve impact te hebben op het milieu, de gezondheid en de veiligheid. PVB zou immers niet meer verbrand of gestort moeten worden, wat tegelijk het verbruik van fossiele bandstoffen en de CO2-emissies die gepaard gaan met de productie van virgin PVB kan verminderen. Door de economische leefbaarheid en het marktpotentieel van deze scheidingstechnologie te verbeteren, kan er meer toegevoegde waarde gecreëerd worden en zullen er nieuwe jobs en grondstoffen volgen, hier in Europa.