Structurele kostenverlaging redt Nederlandse plasticrecyclingsector

De mechanische recyclingsector in Nederland staat onder grote druk. Faillissementen stapelen zich op, terwijl Europese wetgeving zoals de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) vraagt om meer inzet van gerecycled plastic. Zonder ingrijpen verdwijnt cruciale infrastructuur voor een circulaire economie en daarmee de koploperspositie van Nederland in Europa ten aanzien van circulaire plastics. Nieuw onderzoek van Copper8, SD&Co, Verpact en Invest-NL laat zien dat structurele kostenverlaging nodig is om de recyclingsector rendabel én toekomstbestendig te maken. 

Eerste doorrekening van beleidsmaatregelen 

Voor het eerst is in Nederland met een systeem dynamisch model doorgerekend wat de impact is van verschillende beleidsmaatregelen op winstgevendheid van mechanische recyclers, CO₂-uitstoot en de inzet van recyclaat. Het onderzoek gaat over de stroom van huishoudelijk kunststof verpakkingsafval (ook wel ‘LDPE’) die via het UPV-systeem wordt ingezameld en mechanisch wordt gerecycled. Hieruit blijkt dat zonder structurele kostenverlaging Nederlandse recyclers niet kunnen concurreren. Voorbeelden van effectieve ingrepen zijn een subsidie op de onrendabele top of fiscale stimulansen die recyclers een gelijk speelveld bieden ten opzichte van virgin plastic. 

In totaal zijn tien beleidsmaatregelen doorgerekend, waaronder een CO₂-heffing, prijsmaatregelen, technologische innovatie en importbeperkingen. Zonder structurele kostenverlaging zijn deze maatregelen echter onvoldoende effectief. 

Oorzaken: hoge kosten en importconcurrentie 

In 2024 gingen zeven Nederlandse recyclers failliet. In 2025 volgde de sluiting van meerdere productielijnen. Nederlandse recyclers hebben te maken met hoge energieprijzen, strengere milieuregels, relatief vervuilde afvalstromen en relatief hoge arbeidskosten. Tegelijkertijd groeit de import van goedkoop gerecycled plastic uit onder andere China en de VS. Hierdoor kunnen Nederlandse bedrijven nauwelijks concurreren, terwijl investeringen in kwaliteit en circulariteit juist dringend nodig zijn. 

Meer nodig dan subsidie alleen 

Hoewel kostenverlaging cruciaal is, zijn ook andere randvoorwaarden belangrijk om de recyclingmarkt gezond te maken: meer vraag naar gerecycled plastic, betere kwaliteit van afvalstromen en technologische innovatie om de opbrengst te verhogen. Een samenhangend pakket van maatregelen is nodig, waarbij kostenverlaging fundamenteel is. 

Zonder actie verdwijnt de sector 

Het behoud van een sterke Nederlandse recyclingsector is een politieke keuze. Zonder overheidsingrijpen krimpt de sector en verdwijnen banen, kennis en circulaire infrastructuur. Daarmee komt ook de uitvoerbaarheid van Europese wetgeving en klimaatdoelen in gevaar. Structurele financiering levert direct winst op: minder CO2-uitstoot, een eerlijker speelveld én de mogelijkheid om een robuuste circulaire economie in Nederland te bouwen. 

Over het onderzoek 

Het rapport “Een circulaire economie voor plasticrecycling” is uitgevoerd door Copper8 en SD&Co, met input van Verpact en Invest-NL en andere ketenpartijen. Het wordt gepubliceerd in aanloop naar het commissiedebat circulaire economie en plasticrecycling in de Tweede Kamer op 11 september 2025. 

Lees het rapport hier: Structurele kostenverlaging redt Nederlandse plasticrecyclingsector

Documenten: CIRCUL1.pdf