Eén jaar Bodemkwaliteit.be: interesse van Vlaming in bodemkwaliteit groeit – 390.000 Vlamingen raadpleegden bodemverontreinigingsverkenner, elke 2 dagen wordt in Vlaanderen sanering afgewerkt

Een jaar geleden lanceerde de OVAM de website www.bodemkwaliteit.be. Via die nieuwe bodemverontreinigingsverkenner brengt de OVAM de bodemkwaliteit in kaart. Verontreinigde gronden wil de OVAM opsporen en -indien nodig – saneren. Sinds de lancering raadpleegden meer dan 390.000 Vlamingen de bodemverontreinigingsverkenner. Gemiddeld worden er zo’n 300 fiches per dag opgevraagd, vooral in stedelijke gebieden. Naast de inventarisatie van risicogronden en het beschikbaar stellen van data, coördineert de OVAM ook bodemonderzoeken en -saneringen in Vlaanderen. Het afgelopen jaar rondde de OVAM 1634 bodemonderzoeken af, 111 nieuwe saneringen werden opgestart en 164 bodemsaneringen zijn afgewerkt.

Wereldbodemdag

Vandaag is het wereldbodemdag, de dag om onze ogen even te richten op wat er zich onder onze voeten plaatsvindt: in de bodem. Een jaar geleden startte de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) via de website bodemkwaliteit.be met het beschikbaar stellen van meer bodemdata naar elke Vlaming. Uit voorgaand onderzoek bleek namelijk dat Vlamingen meer informatie wilden over bodemverontreiniging in hun buurt en Vlaanderen. Dat dit klopt, blijkt uit hoe vaak de Vlamingen de website al hebben bezocht. Maar liefst 390.000 Vlamingen hebben de bodemverontreinigingsverkenner al geraadpleegd.

Met de bodemverontreinigingsverkenner en bodemverontreinigingsfiche die op bodemkwaliteit.be te raadplegen zijn, zet de OVAM een belangrijke stap vooruit in de ontsluiting van bodeminformatie in Vlaanderen. De bodemverontreinigingsverkenner geeft een ruimtelijke samenvatting van de bodeminformatie die bekend is op een kaart. De bodemverontreinigingsfiche is per perceel beschikbaar en geeft een heldere samenvatting van de informatie die voor dat perceel beschikbaar is. De fiche bevat ook algemeen advies voor bodemzorg.

“We hechten veel belang aan transparantie en openbaarheid van milieu-informatie en kijken voortdurend hoe we die beschikbaar kunnen stellen”, aldus Jan Verheyen, woordvoerder van de OVAM. “We deelden de bodeminformatie al via het bodemattest, de woningpas, het overzicht van de stortplaatsen en De Grote Grondvraag. Met de opvolger bodemkwaliteit.be hebben we een handige tool gecreëerd die al deze informatie bundelt en duidelijk aanslaat bij de Vlamingen.”

Elke 2 dagen bodemsanering afgewerkt

Met haar rijke industriële verleden staat de bodem in Vlaanderen voor vele uitdagingen. Met de invoering van het bodemdecreet in 1995 werden 85.000 risicogronden in kaart gebracht, waar mogelijk vervuilende activiteiten hebben plaatsgevonden. Sindsdien werden al 60% van deze risicogronden onderzocht en 4.843 sites gesaneerd. Het afgelopen jaar waren dat 164 bodemsaneringswerken die zijn afgerond, 111 nieuwe saneringswerken die zijn opgestart en 1298 oriënterende en 336 beschrijvende bodemonderzoeken die werden voltooid. Dit alles maakt deel uit van de doelstelling om tegen 2036 voor elke prioritaire historische bodemverontreiniging de sanering minstens te hebben opgestart.

Milieubewustzijn groeit, maar bodembewustzijn volgt nog niet

Hoewel de aandacht voor het milieu in Vlaanderen groeit, wordt de bodem vaak vergeten. Uit een enquête van de OVAM eind 2023 bleek dat de helft van de Vlamingen nooit stilstaat bij de kwaliteit van de bodem in hun buurt. Een gezonde bodem is nochtans belangrijk voor zuiver drinkwater, veilig voedsel, biodiversiteit en bescherming tegen extreme weersomstandigheden. Daarnaast wil de OVAM met campagnes het bewustzijn rond bodem bij Vlamingen vergroten.

Welke informatie is beschikbaar op bodemkwaliteit.be?

Via de website www.bodemkwaliteit.be surfen om de bodeminformatie van elke mogelijke Vlaamse grond terug te vinden. Naargelang de situatie, zijn volgende resultaten mogelijk:

• Groen: bodem is proper. De bodem is onderzocht en volledig in orde. Verdere actie is niet nodig.
• Geel: bodem is licht verontreinigd. Deze bodem is verontreinigd, maar niet ernstig. Verdere actie
  is niet nodig.
• Rood: bodem is verontreinigd. Deze bodem is ernstig verontreinigd. Verder onderzoek of sanering
  zijn nodig.
• Bruin-grijs: bodeminfo wordt gecheckt. De testresultaten voor deze grond worden
  gedubbelcheckt door de OVAM.
• Arcering: Mogelijke risicogrond. Een risicogrond is een grond waarop vervuilende activiteiten
  worden of werden uitgevoerd. Een eerste oriënterend bodemonderzoek is nodig.
• Wit: geen bodeminfo. Deze bodem is geen risicogrond. Als we er zorg voor dragen, is onderzoek
  niet nodig.
• Paars: info enkel voor de eigenaars. Deze specifieke bodeminfo is enkel beschikbaar voor de
• eigenaars van deze grond. Informatie over de bodem bij particulieren zal onder deze paarse kleur
• beschermd worden volgens de GDPR-wetgeving.

De OVAM blijft bovendien investeren in de tool. Stapsgewijs zal de tool verder worden uitgebreid. In de toekomst worden nog meer databronnen geïntegreerd in Bodemkwaliteit.be, zodat Vlamingen nog makkelijker informatie kunnen terugvinden over hun bodem en de bodem in de buurt.