Crisis in de recycling van kunststof en textiel

De recycling van kunststof en textiel bevindt zich in een ernstige crisis. Recyclers worden steeds meer geconfronteerd met concurrentie van goedkope nieuwe materialen en Aziatische recyclaten. Deze externe factoren dwingen hen hun investeringen te vertragen en maken het moeilijk om de Europese doelstellingen voor 2030 te halen. De problemen doen zich voor in zowel de kunststof- als de textielsector, waarbij de effecten zich steeds verder laten voelen.

België haalt een recyclinggraad van 39% voor plastic afval. Daarmee zijn we één van de koplopers in Europa. Maar recyclers ondervinden steeds meer moeilijkheden om hun gerecyclede materialen te verkopen tegen concurrerende prijzen. De markt wordt overspoeld met goedkope virgin en gerecyclede plastics uit Azië, door de lagere arbeids- en energiekosten daar. Bedrijven die plastic producten op de markt brengen, kiezen voor de goedkoopste grondstof, duurzaamheid komt pas op de tweede plaats. Dit zet druk op de marges van Europese en dus ook Belgische recyclers. Bijgevolg dreigen veel geplande investeringen om de recyclingdoelstellingen van de EU te halen, uitgesteld te worden. De invoering van een verplicht gebruik van gerecyclede materialen (recycled content) in plastic verpakkingen vanaf 2030 zou verlichting kunnen brengen, maar de sector heeft dringend behoefte aan maatregelen op de korte termijn om de concurrentiedruk vanuit het Verre Oosten te verlichten.

Textielsector worstelt met ultrafast fashion

Ook de textielsector staat onder enorme druk, vooral door de opkomst van ultrafast fashion. Goedkope kleding van webshops uit China, zoals Shein en Temu, overspoelen zowel de Europese als de Afrikaanse markt, en dat laat zich voelen bij textielrecuperatiebedrijven. 

Enerzijds krijgen deze bedrijven hun tweedehandskleding steeds moeilijker verkocht en aan steeds lagere prijzen. Het resultaat is dat inzamelaars en sorteerders van textiel hun voorraden zien groeien, maar moeilijk afzetmogelijkheden vinden. Daarnaast is de kwaliteit van die ultrafast fashion van een bedenkelijk niveau, waardoor steeds meer ingezameld textiel niet meer geschikt is voor verkoop als tweedehandskleding en er dus sneller naar andere toepassingen wordt gegrepen, zoals verwerking tot poetsdoeken en dergelijke. Om duurzame oplossingen en hoogwaardige recycling te garanderen, wordt onder meer gekeken naar de piste van een uitgebreide producenten­verantwoordelijkheid. In dit geval worden de bedrijven die het textiel op de markt brengen ook verantwoordelijk voor de latere verwerking ervan. Dit zou mogelijk een stap zijn richting duurzame oplossingen voor de uitdagingen waarmee de sector te maken heeft. Hoe dan ook, zonder snelle en effectieve oplossingen dreigt de recyclingsector zijn leidende positie in Europa te verliezen. De komende jaren zullen cruciaal zijn voor de toekomst van de circulaire economie, waarbij de rol van de Europese wetgeving en ondersteuning van vitaal belang zullen zijn.

De markt wordt overspoeld met goedkope virgin en gerecyclede plastics uit Azië, door de lagere arbeids- en energiekosten daar. Bedrijven die plastic producten op de markt brengen, kiezen voor de goedkoopste grondstof, duurzaamheid komt pas op de tweede plaats.