Van afvalstofverwerker tot grondstofproducent

Bioterra, gespecialiseerdin de verwerking van verontreinigde gronden en diverse minerale afvalstromen, speelde een sleutelrol in de ontwikkeling van de grondreinigingsindustrie in Vlaanderen. 28 jaar later en met heel wat expertise op zak ontwikkelt Bioterra zich vandaag van een verwerker van minerale afvalstoffen tot een producent van hoogwaardige grondstoffen. Wouter Vermin begon zijn professionele carrière bij Bioterra en stoomt nu, samen met een team van 50 collega’s, het bedrijf klaar voor een circulaire toekomst. 

In 2016 investeerde Bioterra 15 miljoen euro in de bouw van een nieuwe installatie in Genk om steenachtige fracties uit minerale afvalstromen te recyclen tot herbruikbare grondstoffen, zoals zand en granulaten voor de betonindustrie. De verwerkingscapaciteit voor dergelijke afval­stromen verdubbelde in één klap tot 240.000 ton per jaar en legde zo het fundament voor de toekomstige rol van Bioterra. “Wij hebben altijd gestreefd naar minimaal verlies en maximale terugwinning van steen en zand uit afvalstoffen”, zegt Wouter Vermin, directeur bij Bioterra en bestuurslid van Groen Beton Vert (GBV), een organisatie die bedrijven samenbrengt die zich inzetten voor groen en circulair beton. “Dankzij onze locatie in Genk, gunstig gelegen naast het Albertkanaal voor watertransport, konden we opschalen en ons voorbereiden op de volgende fase.” Die cruciale volgende stap is Aggremix. “We hadden wel de grondstoffen, maar waren te afhankelijk van de bereidheid van producenten om deze te gebruiken. Daarom hebben we nieuwe technieken ontwikkeld om gerecyclede granulaten een hogere waarde te geven, zodat er geen kwaliteitsverschil meer is tussen primair en gerecycled beton”, legt Vermin uit.

Naar productie en beschikbaarheid ‘groen’ beton  

Met ‘AggReMix’ verruimt Bioterra het aanbod aan hoogwaardige grondstoffen in de bouwsector. Verschillende granulaatfracties worden samengevoegd en op maat herwerkt voor de klant en zijn eindproduct. “Maatwerk is cruciaal, en kwaliteit ook”, benadrukt Vermin. “Afhankelijk van de toepassing kan 30 tot zelfs 100% van het eindproduct gemaakt worden met gerecyclede granulaten. AggReMix bewijst dat echt groen beton mogelijk is.” Hoewel steeds meer eindklanten vragen om duurzame bouwproducten, zijn producenten nog terughoudend om de circulaire trend volledig te omarmen. Daarvoor zijn er nog onvoldoende financiële en wetgevende incentives. “Op dit moment zijn we nog te afhankelijk van enkele voorlopers. Echte believers, dus. Normen, zoals het gebruik van minstens 30% recycled content tegen 2030, zullen de sector echt in beweging brengen en voor een frisse wind zorgen”, voegt Vermin toe. De vraag blijft evenwel in welke mate de Europese doelstelling haalbaar is daar de nieuwe grondstoffen ook voldoende voorradig dienen te zijn!

Meer circulariteit, minder storten? 

Gevraagd naar enkele belangrijke trends duidt Vermin dat de slinger op vlak van circulaire economie soms wat te ver doorslaat en niet altijd afgetoetst is aan de realiteit. “Stortplaatsen zijn hier een voorbeeld van. Circulair handelen betekent dat je ook de moeilijke afvalstoffen moet durven aanpakken. Er zal altijd wel een fractie zijn waar er vandaag nog geen oplossing voor bestaat, ook niet via verbranding. Daarvoor dienen stortplaatsen. Ze zomaar sluiten, zoals de enige stortplaats in de provincie Limburg, zonder alternatief, zorgt dan enkel maar voor problemen.” De PFAS-problematiek is een ander voorbeeld waar meer realisme aan de dag mag worden gelegd, volgens Vermin. “Allerlei tijdelijke handelingskaders moeten ervoor zorgen dat we op vijf jaar tijd moeten corrigeren wat al decennia werd geproduceerd. Dat is schier onmogelijk. Het houdt de recyclingsector vandaag echt in een wurggreep. Het is noodzakelijk om de PFAS-problematiek aan te pakken, dat zal niemand ontkennen. Maar een duidelijk, wettelijk kader op de lange termijn is nodig. Het uitblijven hiervan zorgt ervoor dat de eindverwerking (storten/verbranding) de rest van de sector voor torenhoge kosten stelt, die door de overheid en dus, ons allemaal, betaald dient te worden.Dat kader moet ook afgestemd worden op de capaciteit en de technologische knowhow van de sector zodat we samen tot een betaalbare, verantwoorde en werkbare oplossing kunnen komen.”