Afvalolie een tweede leven geven

Afvalolie is een gevaarlijke afvalstof. Je bent daarom verplicht om ze te laten ophalen door een geregistreerde inzamelaar. Is je inzamelaar gehomologeerd, dan krijg je van Valorlub, het beheerorganisme dat in België instaat voor de uitvoering van de aanvaardingsplicht van smeerolie, een vergoeding. De ingezamelde olie krijgt op die manier een tweede leven.

In 2004 sloegen vier federaties (Energia, ­essenscia, Comeos en Traxio) de handen in elkaar om een beheerorganisme op te richten voor de aanvaardingsplicht van gebruikte smeerolie. Dat gebeurde in de naweeën van de dioxinecrisis. België wilde op een meer verantwoorde manier omgaan met gebruikte smeerolie en frituurolie. Frank Vanderpooten, managing director van ­Valorlub sinds 2005 maakte de evolutie gedurende bijna twintig jaar van heel nabij mee. “Omdat het een gevaarlijke afvalstof betreft, bestond de inzameling al. We organiseren dus zelf geen inzamel­activiteiten, maar laten de vrije markt spelen. Daarvoor werken we samen met zowel inzamelaars als producenten van smeermiddelen om enerzijds een correcte inzameling en verwerking te stimuleren en anderzijds ook te zorgen dat alle resultaten worden opgevolgd en worden gerapporteerd aan de overheid.”

90% van wat recyclebaar is ook ingezameld

Dit jaar viert Valorlub zijn twintigjarig bestaan, al was het pas operationeel sinds 2007. Meer dan 200 fabrikanten zijn inmiddels aangesloten. Samen brachten ze in 2023 in Vlaanderen meer dan 43 miljoen kg olie op de markt. Maar ook bij de verbruikers doet de naam een stevig belletje rinkelen. Vanderpooten: “Bedrijven of professionelen die hun olie op een correcte manier laten inzamelen, weten dat ze bij Valorlub terecht kunnen voor een vergoeding. Dankzij het systeem werd 28,2 miljoen kg ook weer ingezameld in Vlaanderen. Dat komt neer op een percentage van 90% ten opzichte van potentieel inzamelbaar is. Nog eens 90% daarvan gaat naar regeneratie, de overige 10% gaat naar de cementindustrie of naar energetische valorisatie.”

Cijfers zullen dalen

De laatste jaren is er een sterke stabilisering in de cijfers. “De volumes blijven nagenoeg gelijk”, geeft Vanderpooten aan. “Hoewel we onze inzameldoelstellingen halen, blijven we toch inzetten op  informatie- en sensibiliseringscampagnes. We moeten blijven sensibiliseren om het milieu te beschermen. Maar we weten dat het olieverbruik in de industrie de komende jaren zal dalen door de energietransitie en door een hogere efficiëntie in oliegebruik. Olie is eigenlijk een noodzakelijk kwaad, om motoren en andere componenten goed te laten functioneren. De samenstelling is enorm veranderd om tegemoet te komen aan de strengere eisen van producenten van voertuigen en machines. Dat heeft geen impact op de regeneratie, de afvalolie kan nog steeds tot basisolie gerecycled worden.

UPV verder uitbreiden

Een voorstel om uniforme inzamel- en recycling-doelstellingen op te leggen in Europa ketste af bij de Europese Commissie. “Dat had ons nochtans nog meer slagkracht kunnen geven. Er bestaan nu een aantal gelijkaardige beheerorganismen in Europa. De implementatie van een UPV in heel Europa kan weer een boost geven om elke druppel zo goed mogelijk te recupereren.”